Posted by Steeds meer organisaties zien hun percentage 50plus-medewerkers stevig toenemen. Een generatie die nog steeds veel aan de organisatie kan toevoegen, als zowel werknemer en werkgever maar blijven investeren.
1. Zorg voor een lerende bedrijfscultuur
De Nederlandse economie is een kenniseconomie. Daarin is het cruciaal kennis actueel te houden. Dat geldt uiteraard voor alle leeftijden, alleen hebben oudere medewerkers in het begin van hun loopbaan vaak nog ervaren lang voort te kunnen op hun bestaande kennis en ervaring. Het gaat bij het actueel houden van kennis overigens niet primair om het verhogen van het scholingsbudget (of te starten hier überhaupt gebruik van te maken).
Juist het loslaten van bestaande takenpakketten kan voor ouderen goed uitpakken
Belangrijker is de 70-20-10 regel als uitgangspunt. Medewerkers leren verreweg het meeste on the job (70 procent) en van feedback van collega’s en leidinggevenden (20 procent). De resterende 10 procent valt op het conto van bij- en nascholing. Maar leren on the job en van collega’s vraagt om een bedrijfscultuur die daartoe ook uitnodigt. In hoeverre laat uw organisatie experimenteren toe? Hoe wordt er omgegaan met fouten en hoe vrij voelen medewerkers zich bij collega’s te rade te gaan? Ook hier geldt dat goed voorbeeld goed doet volgen. Dus hoe vrij voelen uw leidinggevenden zich om in the open iets te leren van hun medewerkers?
2. Laat vaste functies los
De behoeften van klanten veranderen in rap tempo en daarmee de onderliggende werkprocessen en taken binnen organisaties. Flexibiliteit van organisaties vraagt om creativiteit in het denken over bestaande functies door middel van bijvoorbeeld job crafting (andere verhouding in bestaande taken) of job carving (taken afstoten of toevoegen).
Voor oudere medewerkers die gewend waren aan vaste functies met vaste takenpakketten is dit wellicht (extra) wennen, maar juist het loslaten van bestaande takenpakketten kan voor ouderen goed uitpakken. Waarom zouden bijvoorbeeld binnen- en buitendiensttaken niet afgewisseld kunnen worden en kunnen leiden tot een nieuw takenpakket waarin de balans gevonden wordt tussen fysieke belastbaarheid, ervarend leren en het zelfstandig uitvoeren van taken? Drie punten waarvoor juist 50-plusmedewerkers aandacht vragen.
Neem bij het sleutelen aan takenpakketten de persoonlijke kwaliteiten van medewerkers als rode draad en kijk hoe noodzakelijke kennis en vaardigheden bijgespijkerd kunnen worden. Informeer daarvoor eens naar de hobby’s van uw medewerkers. Dat kan verrassende inzichten geven in hun kwaliteiten en waar ze zich gelukkig in voelen. Een medewerker die in haar vrije tijd een compleet tennistoernooi organiseert, kan misschien op het werk nog wel wat extra uitdaging gebruiken.
3. Vergeet de traditionele loopbaan
Voor de huidige starters op de arbeidsmarkt zal een vijftigjarige loopbaan geen uitzondering meer vormen. Dat vraagt om anders denken over het verloop van een loopbaan. Meer nog dan nu wordt het belangrijk te kijken naar momenten zijn waarop binnen een loopbaan kan worden geaccelereerd dan wel beter wat gas kan worden teruggenomen. Bijvoorbeeld een adempauze wanneer kleine kinderen thuis energie en aandacht opeisen, of een sabbatical ten behoeve van een frisse doorstart of juist een overwogen keuze een andere weg in te slaan.
Loopbanen zullen steeds meer gekarakteriseerd worden door afwisseling van horizontale en verticale carrièrestappen, waarbij horizontale stappen of zelfs een stapje ‘terug’ niet meer als carrièrebreuk worden gezien. Angst voor gezichtsverlies zit op dit punt juist oudere werknemers nog al eens in de weg.
Loopbanen zullen steeds meer gekarakteriseerd worden door afwisseling van horizontale en verticale carrièrestappen
4. Benoem het ‘F’-woord
Met het vorderen van de leeftijd groeit de behoefte aan zowel geestelijk als lichamelijk behapbaar werk dat vooral relevant en plezierig is. Natuurlijk blijft werk in de regel een noodzakelijke bron van inkomsten. Toch loont het de moeite zeker met 60-plusser te kijken of de veranderende financiële omstandigheden thuis (hypotheek op orde, kinderen de deur uit, wat opgebouwd pensioen aanstaande) wellicht ruimte biedt een stapje terug in inkomen te doen in ruil voor meer werkgeluk door bijvoorbeeld minder (verantwoordelijk) werk. Er bestaan ook regelingen zoals het generatiepact waarin oudere werknemers voor een deel op kosten van de organisatie zo’n stap kunnen zetten.
5. Aandacht voor gezondheid
Gezondheid heb je niet voor het kiezen. Aandacht voor een gezonde leefstijl kan echter wel gezondheidswinst opleveren. Denk aan stoppen met roken, het minimaliseren van alcoholgebruik, gevarieerd eten en voldoende lichaamsbeweging. In het kader van de geestelijke gezondheid speelt natuurlijk aandacht voor (werk-)stress een prominente rol. Om het cirkeltje rond te maken: werkgeluk draagt ook weer bij aan een gezond leven.